Isklesani u steni, hramovi Lalibela u Etiopiji su čudo građevinarstva i arhetikture – građeni su od krova umesto od temelja, a građevinari nisu smeli da naprave nijednu grešku, jer bi je bilo nemoguće ispraviti.
Etiopija je jedina afrička zemlja koja je sačuvala svoj sopstveni jezik i pismo tokom 25 vekova. To je i jedina afrička zemlja sa striktno nacionalnim pismom.
Hrišćanstvo je u 4. veku uhvatilo duboke korene u Etiopiji. Kraljevstvo Aksum je bilo na vrhuncu. Ezana, najslavniji kralj ove dinastije, odabrao je za svoje savetnike dvojicu sirijskih hrišćana, Frumentija i Edesija. Prvi je bio biskup koga je rukopoložio Sveti Atanasije Aleksandrijski. Tako se kraljevstvo Aksum postepeno okrenulo hrišćanstvu i povezalo sa koptskom crkvom u Egiptu.
Gradnja od krova
U 7. veku muslimani su osvojili Egipat. Hrišćani iz Etiopije su potražili utočište u Lesti, planinskom regionu koji je predstavljao prirodni odbrambeni bedem, a svoj glavni grad podigli u Rohi.
Dinastiju Aksum je zamenila dinastija Zagve i sve do 12. veka vladala zemljom. Među Zagve negusima (kraljevima), najčuveniji je bio Gabre Meskel Lalibela koji je vladao od 1189. do 1229. g.n.e. Pre nego što je postao kralj, Lalibela je imao viziju crkve koju mu je Bog zapovedio da sagradi. Kada se popeo na presto, glavnom gradu je dao ne samo svoje ime – Lalibela, već ga je pretvorio u skrivenu svetu tvrđavu ukopanu duboko u tlo. Najbolji umetnici i zanatlije decenijama su radili na podizanju grada u unutrašnjosti planina, dubeći i sekući kamene blokove kako bi sagradili neke od najveličanstvenijih struktura monolitskog tipa na svetu.
Postoje tri tipa crkava u Lalibeli: kapele sagrađene unutar pećina; one usečene u litice; i kapele uklesane u tlo. Većina spada u ovu treću vrstu. Graditelji su najpre morali da iskopaju četvorougaoni žleb, a zatim je iz unutrašnjosti monolitnog bloka vađena tvrda stena. Građenje crkve je uvek počinjalo od njenog krova, koji bi bio uklesan direktno u stenu. Zatim se išlo prema dnu. Kamen koji su klesali bio je crveno obojeni tuf . I bez betona i veziva, ove crkve sasvim liče na obične.
Ipak, poseban utisak ostavljaju kolonade, potporni stubovi, svodovi i lukovi, rimski svodovi nad hodnicima i stepeništa. Svaki element je projektovan unapred, a zatim uklesan u masivni blok stene. Kolonada je počinjala da se gradi odozgo na dole, a ne kako je to u graditeljstvu uobičajeno, odozdo na gore. Grešaka nije smelo biti, jer ih je bilo nemoguće popraviti.
Kapele su često ukrašavane freskama sa scenama iz Starog i Novog Zaveta. Likovi na njima izgledaju kao da su okamenjeni, širom otvorenih očiju i prilično zatamnjeni od vekovnog dima kandila.
Drugi Jerusalim
Sve ove podzemne građevine podignute su na visini od 2.000 metara i povezane lavirintom koridora i stepenica. Najveća do sada otkrivena jeste crkva posvećena Isusu. Dugačka je 33,7 metara, široka 23,7 m i 11,5 m visoka. Okružena spoljašnjim kolonadama četvrtastih stubova, ova crkva liči na grčki hram. Sa prednje strane se mogu videti i neke rimske karakteristike. Prozori liče na viseće krstove.
Biet Mariam (Crkva svete Marije) je, nasuprot Isusovoj, bogato ukrašena kamenim rozetama, freskama i arabeskama koje živo prikazuju scene iz Starog Zaveta. Isus je predstavljen kao Sunce. Prozori liče na latinske i grčke krstove i na krstove u obliku svastike.
Najelegantnija od svih je crkva Svetog Đorđa u obliku krsta, crvenkaste, zelenkaste i žućkaste boje. Izgrađena je tako da liči na tri spojena grčka krsta. I unutrašnjost crkve je u obliku krsta, ali bez stuba.
Čak i danas, ove crkve su prepune vernika tokom etiopskog religioznog praznika Timkat (Bogojavljenje). Uz zvuk bubnjeva i zvona, odeveni u crveno-belu odeću, ljudi koji igraju okružiće crkve. Etiopski sveštenici nose specifične bronzane krstove, a za etiopske pravoslavce, Lalibela je drugi Jerusalim.