Žitelji zabačenog sela Likijan na severozapadu Kine, oduvek veruju da su posebni. Mnogi od njih imaju očigledne zapadnjačke karakteristike lica, zelene oči i plavu kosu. Te neobičnosti su navele neke stručnjake na pomisao da su ovi ljudi zapravo potomci vojnika izgubljene rimske legije koji su se naselili u toj oblasti.
Sada su DNK testovi konačno potvrdili kavkasko poreklo kod više od dve trećine stanovnika Likijana. To je značajno prevagnulo na stranu teorije da je ovo selo ipak povezano sa legendom o izgubljenoj rimskoj armiji generala Marka Licinija Krasa.
Godine 53.p.n.e, kada su Parti pobedili Krasa na teritoriji današnjeg Irana i odrubili mu glavu, 145 preživelih rimskih legionara je, prema legendi, zarobljeno, a zatim su godinama lutali tim regionom. Potencijalnu vezu Likijana i Rima je 50-tih godina prvi pomenuo Homer Dabs, profesor kineske istorije sa Oksforda. On veruje da je ova grupa bivših legionara krenula na istok, gde su ih zarobili Kinezi. Konačno su im dozvolili da se nasele za stalno i tako je 36.g.p.n.e. osnovan Likijan. Profesor Dabs je izneo teoriju da su ostaci razbijene Krasove legije nastavili ka istoku kao grupa plaćenika, koju su 17 godina kasnije zarobili Kinezi. Zarobljenici su se, zabeleženo je, borili u tzv. „ribljoj“ formaciji. Neki od njih su stigli sve do teritorije današnjeg Uzbekistana, a kasnije se priključili hunskom poglavici Jch Jchu koji je ratovao protiv kineske dinastije Han. Dabs tvrdi da se referenca o ribljoj formaciji odnosi na rimsku borbenu formaciju poznatu kao kornjača – to je falanga vojnika zaštićena štitovima sa svih strana i odozgo.
Homer Dabs je prikupio sve priče iz zvaničnih istorija, koje govore da su Likijan osnovali vojnici zarobljeni u ratu između Kineza i Huna 36.g.p.n.e. Te priče odgovaraju legendi o nestaloj armiji rimskog generala Marka Licinija Krasa.
Jedan od današnjih stanovnika Likijana, Kai Junian (38) ima zelene oči i nadimak Kai Luoma, odnosno Kai Rimljanin. Nadimak su mu dali prijatelji kada su otkrili da njegovo lice neodoljivo potseća na lice Marka Krasa.
Nalazi iz grobova otkrivenih u obližnjem Jongčangu takođe nude dokaze da su u davna vremena na zapadu Kine živeli Rimljani. Arheolozi su potvrdili da je u jednome od njih bila sahranjena osoba visoka oko 1,80m i zaključili da su rimski legionari bili sahranjivani u ovim brdima.
Međutim, ima i naučnika koji ističu da je ta oblast svojevremeno pripadala deonici čuvenog Puta Svile i da su mnogi putnici i trgovci različitih nacionalnosti, od Mediterana do Kine, bili sasvim izvesno sahranjivani u kraju oko Likijana. Pojedine Dabsove kolege su njegovu teoriju opisale „zanimljivom i provokativnom“, ali uz kritiku da previše brzo donosi zaključke.
Jang Gongle, profesor na univerzitetu u Pekingu, kaže da još uvek ne postoji dovoljno dokaza koji bi potvrdili vezu stanovnika Likijana sa drevnim Rimljanima. Prema njegovim istraživanjima, okrug Likijan je osnovan 104.g.p.n.e, pola veka pre navodnog dolaska rimskih vojnika. On ističe i da formacija ribljeg kostura nema ništa zajedničkog sa čuvenom strategijom koju su koristile rimske legije. Dvostruki drveni palisad koji je možda izgledao poput ribljeg kostura, često je korišćena tehnika u Centralnoj Aziji i Indiji toga vremena, tvrdi Jang.
Mauricio Betini, antropolog sa univerziteta u Sijeni, odbacio je Dobsovu teoriju i proglasio je običnom bajkom. „Da bi teorija bila neosporna, morali bi da postoje dokazi u vidu rimskog novca, na primer, ili oružja koje je bilo tipično za rimske legionare“, izjavio je italijanskom listu La Republika. „Bez takvih dokaza, priča o izgubljenoj legiji je ništa drugo do puka legenda.“
Dobsovu teoriju dodatno komplikuje činjenica da je u to vreme rimska imperija bila na vrhuncu svoje moći i dominirala većim delom civilizovanog sveta. Kao deo svoje strategije, Rimljani su primali u legije ljude sa osvojenih teritorija, pa većinu njihove vojne sile često nisu činili rođeni Rimljani, već muškarci iz pokorenih zemalja koji bi prethodno prošli odgovarajuću obuku.
Marko Licinije Kras
Uz Julija Cezara i Pompeja Velikog, Marko Licinije Kras je bio treći najmoćniji čovek na svetu i jedan od najbogatijih ljudi u istoriji. Proslavio se porazivši Spartaka i njegove pobunjene robove posle dve godine ratovanja (od 73.g.p.n.e. do 71.g.p.n.e.). Kada je postalo jasno da je bivši rob postao istinska pretnja Rimu, Kras je okupio vojsku i platio je iz sopstvenog džepa, a zatim krenuo na Spartaka i pobedio ga.
Izabran je za konzula 70.g.p.n.e. i dodeljena mu je Sirija na upravljanje. Odatle je svoje trupe poveo u osvajanje parćanskog kraljevstva. I tu je udario na sebi ravnog. U čuvenoj bitci kod Karhae u današnjoj Turskoj, Parti su porazli rimsku vojsku, a Krasovom sinu odrubili glavu. Po legendi, glava je odrubljena i Marku Liciniju Krasu, a njegova mrtva usta napunjena zlatom kao simbol pohlepe koja je kažnjena smrću.